Mal rejimi, genel anlamda kanunen tanınmış ve Medeni Kanunda da yeri bulunan, önemli bir tanımlamadır. 2002 yılında kabul edilen mal rejimi, aile hukuku alanında radikal etkilere sahip olmuştur. Buna göre yapılan değişiklik neticesinde eşler arasında tanımlanan mal rejimi, tarafların edindikleri mallara katılma rejimi olarak da bilinmektedir. Genel olarak yasal mal rejimi nedir sorusunun merak uyandıran tarafı ise evlilik çatısı altında ya da öncesinde malvarlığın ya da varlıkların yönetimi ile paylaşımı hususunda yazılı olarak malların birini sözleşme dahilinde eşlerin kanuni olarak tabi sayıldığı sistem olarak tanımlanmaktadır.
Aile konutu kavramı ve aile konutu üzerinde eşin hakkı tanımlamasından daha farklı olan genel mal rejimi, Mal Ayrılığı Rejimi uygulamasının ve hükmünün yerine getirilmiş önemli bir değişimdir. Mal rejimi uygulamasının aksi olan tek durum ise bu yürürlük maddesine aykırı olacak şekilde, eşler arasında bir sözleşme yapılması şeklinde gerçekleşmektedir.
Genel mal rejimi uygulamasında evlilik süresince ya da evlilik içinde eşlerden birinin ya da her iki tarafın kendi kazancına ve gelirine bağlı olarak elde edindikleri mal ve mallar üzerinde, eşlerin ortak paydada haklarının bulunması tanımlanmaktadır.
Yani evlilik süresi içerisinde elde edinilen mallar üzerinde evlilik akdinin sonlanması durumu da dahil olmak üzere, mal varlığı edinilmeden önce eğer bir sözleşme ya da aksi bir yasal belge düzenlenmedi ise, edinilen mallar, eşler arasında ortak olarak paylaşılmaktadır. Bununla beraber mal rejimi uygulaması, söz konusu hükmün ve rejimin devam etmesi halinde uygulanmaya devam etmektedir. Aksi bir hüküm yayınlanmadıkça ya da mal rejimi uygulaması kaldırılmadıkça bu rejim devam etmektedir.
Evlilikte Mal Rejimi
Konu İçeriği
Eşler arasında meydana gelen boşanma durumunda en çok merak edilen konulardan olan evlilikte mal rejimi uygulaması, evliliği devam eden kişiler tarafından da merak edilmektedir. Mal rejimi uygulamasının 2002 yılında yürürlüğe girmesi ile beraber, mal paylaşımı konusu oldukça değişik bir forma bürünmüştür.
2002 yılında mal rejimi uygulamasının yürürlüğe girmesi temelde kadının ev işleri ve çocuk bakımı ve büyütmesi ile yakından ilgilenmesi sonucu erkek kadar iş hayatında aktif olamamasından dolayı, katkı payı karşılığında tanımlanması amaçlanan bir uygulama görevi görmektedir.
Genel olarak yasal mal rejimi nedir denildiğinde, mal rejimi uygulaması ile eşler arasında ortak şekilde edinilen mallarda eşit hak sahibi olma statüsü tanımlanarak, yasal yollarla edinilmiş mallarda eşlerin müşterek paydaya sahip oldukları, bu sayede, kişilerin mal paylaşımında ortak ve eşit derece hak sahibi olma durumları tanımlamaktadır.
Bu uygulamanın aksi durumu eşlerin kendi arasında aksi bir durumu güvence altına alır bir sözleşme yapmamış olmaları ya da mal rejimi uygulamasının yürürlükten kaldırılmasıdır. Bu iki durum haricinde eşler arasında evlilik içinde mal rejimi uygulaması mevcuttur.
Eşler Arası Mal Paylaşımı
Eşlerin arasında meydana gelebilecek olası boşanma durumlarında mal paylaşımı konusu mal rejimi uygulamasına tabi olmaktadır. Mal rejimi uygulamasında eşler arası mal paylaşımı evlilik süresi içerisinde eşlerin kendi kazançları ile elde ettikleri yasal malların, evliliğin sonlanması halinde eşit ve paydaş şekilde bölünmesi ya da paylaştırılması durumu olarak tanımlanmaktadır.
Genel olarak yasal mal rejimi nedir sorusu, eşler arasında meydana gelebilecek mal paylaşımın esas ilkesini ortaya koymakla beraber mal paylaşımında aksi bir durum ya da bir mal paylaşımı sözleşmesi yok ise evlilikteki mallar eşit olarak boşanan eşler arasında bölünmektedir.
Aynı zamanda mal rejimi uygulaması yürürlükten kalkar ise mal paylaşımında farklı durumlar söz konusu olabilmektedir. Tarafların seçebileceği mal ayrılığı, paylaşmalı mal ayrılığı ya da mal ortaklığı gibi değişik mal rejimleri de söz konusu olduğunda mal paylaşımı hükümleri değişebilmektedir.
Evlilikte Hangi Mallar Ortak?
Türk Medeni Kanunu‘na göre, evlilik sırasında ve sonrasında elde edilen malların statüsü açıkça belirtilmiştir. Genel olarak, evlilik birliği içerisinde edinilen mallar, mal rejimine göre değerlendirilir. Türk Medeni Kanunu’na göre mal rejimleri şunlardır:
- Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi: Bu rejime göre, evlilik sırasında elde edilen mallar, eşler arasında eşit olarak paylaşılır. Ancak, kişisel mallar (miras, bağış vb.) bu paylaşıma dahil edilmez.
- Mal Ayrılığı Rejimi: Eşler, evlilik sırasında elde ettikleri malları ayrı ayrı sahiplenirler. Her eş, kendi mal varlığını yönetir ve mal edinimleri kişisel statülerine tabidir.
- Paylı Mal Rejimi: Bu rejimde ise eşler, belirli bir oranda pay alarak malları paylaşırlar. Bu oran önceden belirlenir ve mallar bu orana göre paylaşılır.
Evlilikte hangi malların ortak olduğu sorusu, mal rejimine ve eşlerin tercihlerine bağlı olarak değişir. Bu nedenle, evlilik öncesi veya sırasında bir hukuk profesyoneli ile görüşmek, eşlerin özel durumlarına uygun en uygun mal rejimini belirlemelerine yardımcı olacaktır. Bu bilgiler sadece genel bilgi sağlamak amacıyla verilmiştir ve her durum özeldir, bu nedenle profesyonel bir hukuki danışmanlık almak önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Yasal mal rejimleri nedir?
Evlilik çatısı altında ya da öncesinde malvarlığın ya da varlıkların yönetimi ile paylaşımı hususunda yazılı olarak malların birini sözleşme dahilinde eşlerin kanuni olarak tabi sayıldığı sistem olarak tanımlanmaktadır.
Evlilikte mal rejimi uygulaması ne zaman yürürlüğe girmiştir
Evliliği devam eden kişiler tarafından da merak edilmektedir. Mal rejimi uygulamasının 2002 yılında yürürlüğe girmesi ile beraber, mal paylaşımı konusu oldukça değişik bir forma bürünmüştür.
